Ένας ήπιος, συνηθισμένος πόνος στο στομάχι ήταν το πρώτο σημάδι. Ένας πόνος που σχεδόν κάθε παιδί έχει νιώσει κάποια στιγμή.
Οι γονείς δεν ανησύχησαν ιδιαίτερα – λίγη ξεκούραση, ελαφρύ φαγητό, και όλα θα επανέρχονταν. Όμως ο πόνος δεν υποχωρούσε.
Αντιθέτως, δυνάμωνε. Απευθύνθηκαν σε γιατρό. Εξετάσεις. Αναμονή. Πολλά ερωτήματα, λίγες απαντήσεις. Ώσπου ήρθε η φράση που κανείς δε θέλει να ακούσει: καρκίνος. Προχωρημένος, επιθετικός, ανελέητος.
Το πεντάχρονο κορίτσι που λίγες εβδομάδες πριν έτρεχε ξέγνοιαστο στον κήπο, ανακάλυπτε τον κόσμο,
γελούσε με τα αστεία του αδερφού της – τώρα βρισκόταν ξαπλωμένο σε νοσοκομειακό κρεβάτι, ανάμεσα σε μηχανήματα και σιωπηλούς, ανήσυχους μεγάλους.
Η αρρώστια δεν έδωσε χρόνο. Όλα κύλησαν με αστραπιαία ταχύτητα.
Λίγους μήνες αργότερα, οι γονείς στεκόντουσαν στην πόρτα του παιδικού δωματίου, κρατώντας το αγαπημένο αρκουδάκι της μικρής, προσπαθώντας να συλλάβουν το ασύλληπτο.
Ακόμα και οι γιατροί επηρεάστηκαν βαθιά. Ήταν δύσκολο να αποδεχτούν ότι ένα τόσο μικρό και ζωηρό παιδί χάθηκε με τόσο σκληρό τρόπο.
Από τότε, όλο και περισσότεροι ειδικοί μιλούν ανοιχτά – όχι για να κατηγορήσουν, αλλά για να προειδοποιήσουν. Η εμφάνιση καρκίνου οφείλεται σε πολλούς παράγοντες. Κληρονομικότητα, περιβάλλον, τύχη – όλα παίζουν ρόλο.
Όμως υπάρχει κάτι που συχνά αγνοούμε, παρότι είναι μέρος της καθημερινότητάς μας: η διατροφή.
Το φαγητό που προσφέρουμε στα παιδιά μας επηρεάζει το μέλλον τους. Όχι αμέσως, όχι θεαματικά – αλλά σταδιακά, αθόρυβα.
Τα πολύχρωμα περιτυλίγματα, τα έτοιμα σνακ, τα προϊόντα που φαίνονται «κατάλληλα για παιδιά» περιέχουν συχνά ουσίες
που με την πάροδο του χρόνου μπορεί να απειλήσουν την υγεία – ειδικά όταν καταναλώνονται συχνά και σε μεγάλες ποσότητες.
Τα επεξεργασμένα αλλαντικά – λουκάνικα, σαλάμια, ζαμπόν – είναι αγαπημένα για πολλά παιδιά. Εύκολα στη μεταφορά, γρήγορα στην προετοιμασία, συχνά με γεύσεις ελκυστικές για μικρούς.
Ωστόσο, τα συντηρητικά, τα νιτρικά άλατα και τα πρόσθετα που περιέχουν – σύμφωνα με τον ΠΟΥ – μπορεί να σχετίζονται με καρκινογένεση.
Δεν είναι επικίνδυνα επειδή τρώγονται μια φορά – αλλά γιατί ο αναπτυσσόμενος παιδικός οργανισμός είναι εξαιρετικά ευαίσθητος στη μακροχρόνια έκθεση.
Και τα γλυκά ποτά; Οι πολύχρωμες σόδες, οι “χυμοί” σε συσκευασία, τα αναψυκτικά που κατακλύζουν κάθε παιδικό πάρτι; Είναι ουσιαστικά υγρά φορτωμένα με ζάχαρη.
Η υπερκατανάλωση ζάχαρης οδηγεί σε παχυσαρκία, αντίσταση στην ινσουλίνη, φλεγμονές – καταστάσεις που συνδέονται με την ανάπτυξη καρκίνου.
Τα έτοιμα φαγητά, τα τραγανά σνακ, τα κατεψυγμένα παναρισμένα προϊόντα, οι προτηγανισμένες πατάτες – εύκολα, χορταστικά, και ιδιαίτερα ελκυστικά για τα παιδιά.
Αλλά συχνά περιέχουν τρανς λιπαρά και ακρυλαμίδιο – μία ένωση που σχηματίζεται όταν τρόφιμα με άμυλο μαγειρεύονται σε υψηλές θερμοκρασίες.
Πειράματα σε ζώα έχουν δείξει ότι μπορεί να προκαλέσει καρκίνο, και αν και οι μελέτες σε ανθρώπους συνεχίζονται, η προσοχή είναι απαραίτητη.
Ας μην ξεχνάμε τις σούπες σε φακελάκι, τα στιγμιαία μακαρόνια, τα αλμυρά σνακ γεμάτα ενισχυτικά γεύσης.
Είναι φτωχά σε θρεπτικά συστατικά, αλλά πλούσια σε αλάτι, τεχνητά αρώματα και χρώματα.
Η μακροχρόνια κατανάλωσή τους μπορεί να επιβαρύνει την πέψη και τα νεφρά – και να επηρεάσει το νευρικό σύστημα, ιδιαίτερα στα παιδιά που ακόμα αναπτύσσονται.
Και τέλος, τα γλυκίσματα: καραμέλες, γλειφιτζούρια, ζελεδάκια – περιέχουν συχνά τεχνητές βαφές και αρώματα που έχουν απαγορευτεί σε αρκετές χώρες.
Αυτές οι ουσίες μπορεί να προκαλέσουν όχι μόνο αλλεργίες, αλλά και προβλήματα συμπεριφοράς ή να συνδεθούν με καρκινογενέσεις.
Κανείς δεν ζητά από τους γονείς να είναι αλάνθαστοι. Όμως έχουμε τη δυνατότητα να επιλέγουμε καλύτερα – μέρα με τη μέρα, γεύμα με το γεύμα.
Γιατί ενώ δεν μπορούμε να ελέγξουμε τα πάντα – τα γονίδια, τη ρύπανση, τις ανατροπές της ζωής – το τι προσφέρουμε στο πιάτο, εξαρτάται από εμάς.
Η πρόληψη δεν ξεκινά στους διαδρόμους των νοσοκομείων – αλλά στην κουζίνα του σπιτιού, εκεί όπου οι πιο μικρές αποφάσεις έχουν τη μεγαλύτερη σημασία.
Ένα απλό σνακ, ένα κυριακάτικο μεσημεριανό, ένα μικρό βραδινό – είναι ευκαιρίες να κάνουμε κάτι περισσότερο από το να χορτάσουμε τα παιδιά μας: να τα θρέψουμε ουσιαστικά.
Γιατί καμιά φορά, το μεγαλύτερο δώρο που μπορούμε να προσφέρουμε σ’ ένα παιδί δεν είναι ένα παιχνίδι ή μια νέα συσκευή – αλλά η ευκαιρία να μεγαλώσει υγιές,
χαρούμενο και με διάρκεια ζωής. Και αυτή η ευκαιρία αρχίζει συχνά… από ένα πιάτο φαγητό.
